Đã từng có một Liên Xô giúp đỡ Việt Nam đến... kiệt lực
Việt Nam và Liên Xô thiết lập quan hệ ngoại giao năm 1950, từ đó, sự giúp đỡ của Liên Xô tăng dần đều theo các năm cho đến khi kết thúc chiến tranh và tiếp tục duy trì cho đến khi Liên bang Xô viết.... tan rã. Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, khi B52 quần thảo, ném bom lên đầu đồng bào miền Bắc, nhà cửa hoang tàn, bệnh viện, trường học bị xóa sổ... ngay sau đó, những lô tên lửa SAM2 nhanh chóng được Liên Xô chuyển giao cho Việt Nam, các chuyên gia Liên Xô tận tình chỉ cách vận hành, tiêu diệt mục tiêu. Trong thời gian tại Việt Nam đó, không ít người con Xô viết đã hi sinh, có người hài cốt mãi sau này mới được tìm thấy để đưa về đất mẹ.
Phần lớn các khoản viện trợ kinh tế của Liên Xô hướng vào việc tái thiết và phát triển của các ngành công nghiệp hàng đầu của Việt Nam. Liên Xô giúp khôi phục và xây dựng các cơ sở của ngành công nghiệp mới nổi của Việt Nam, giúp tạo ra các nông trường quốc doanh, khảo sát địa chất, phát triển giao thông vận tải và thông tin liên lạc, cũng như trong các lĩnh vực giáo dục và y tế...
Sau khi Việt Nam thống nhất đất nước vào năm 1975, mối quan hệ kinh tế giữa Việt Nam và Liên Xô đã chuyển thành "hợp tác cùng có lợi", nhưng với tinh thần "anh em", Liên Xô vẫn tiếp tục cung cấp cho Việt Nam các khoản viện trợ kinh tế lớn cho đến giữa những năm 80.
Trong giai đoạn từ năm 1978 đến giữa những năm 1980, Liên Xô đã cung cấp các khoản viện trợ từ 700 triệu đến 1 tỷ USD viện trợ hàng năm cho Việt Nam. Các viện trợ bao gồm các khoản cho vay, tín dụng thương mại, đào tạo kỹ thuật, các dự án hỗ trợ, trợ giá... Một thời gian dài trong quá khứ, Moscow chính là đối tác thương mại lớn nhất của Hà Nội, mối quan hệ đặc biệt này kéo dài từ những năm 1970 đến năm 1991 với một thực tế rằng Liên Xô là quốc gia viện trợ lớn nhất cho Việt Nam.
"Toàn bộ các cơ sở công nghiệp của Việt Nam sau chiến tranh đã được khôi phục và xây dựng bởi sự giúp đỡ của người Liên Xô. Sự giúp đỡ của các chuyên gia Liên Xô và sau này là Nga đã vượt ra ngoài phạm vi lĩnh vực dầu và khí đốt. Chuyên gia Liên Xô đã giúp đỡ rất nhiều trong việc tái thiết miền Nam, làm sạch những vùng đất nông nghiệp đã bị nhiễm chất độc da cam và các hóa chất độc hại khác".Hoàng Khư, một cựu chuyên viên kỹ thuật của liên doanh dầu khí Vietsovpetro cho biết.
Ngay sau khi kết thúc chiến
tranh Việt Nam, cũng có một số quốc gia viện trợ tái thiết cho Việt Nam.
Nhưng sau khi ta đưa quân sang tận Campuchia để truy kích bọn diệt
chủng Pôn Pốt thì Mỹ - Trung vu khống ta "xâm lược Campuchia, âm mưu
thành lập liên bang Đông Dương, một tiểu bá quyền của khu vực", kêu gọi
quốc tế bao vây, cấn vận nhằm vào Việt Nam. Lúc đó, nếu nói giúp đỡ chân
thành, tin tưởng, hết mình nhất thì có lẽ đó là Cuba và Liên Xô, nhưng
Cuba anh em lúc đó cũng còn nhiều khó khăn riêng.
Các
khoản viện trợ kinh tế của Liên Xô cho Việt Nam nằm trong khoảng 700
triệu đến 1 tỷ USD trong năm 1978. Cho đến giữa những năm 1980, khi Liên
Xô phải đối mặt với rất nhiều vấn đề, nhiều khó khăn trong nước, họ vẫn
dành cho Việt Nam khoản viện trợ 1 tỷ USD hàng năm, một khoản viện trợ
nhiều hơn bất kỳ nước nào trong khối Xã hội chủ nghĩa hồi đó.
"Chúng
tôi đã xây dựng hàng loạt các nhà máy thủy điện ở Việt Nam..." Nikolai
Baltak, một chuyên gia kỹ thuật người phục vụ ở Việt Nam từ năm 1983 đến
năm 1987 cho biết, "Chúng tôi đã giúp đỡ cho đến khi Liên Xô không còn
khả năng để trợ giúp Việt Nam”.
Tuyến đường sắt Bắc-Nam từ thành phố Hà Nội đến thành phố Hồ Chí Minh đã được người Liên Xô giúp xây dựng lại, Liên Xô đã cũng cung cấp sự hỗ trợ về kỹ thuật để xây dựng lại các cây cầu lớn nhất trong cả nước. Các cơ sở hạ tầng du lịch thời Pháp bị phá hủy bởi chiến tranh đã được người Liên Xô giúp đỡ xây dựng lại. Những khách du lịch đầu tiên từ châu Âu đến Việt Nam sau khi kết chiến tranh chính là người Liên Xô/ Nga. Việt Nam sau chiến tranh đã bị bao vây cô lập, nhưng ngay cả với người Liên Xô bình thường họ cũng có một cái nhìn sâu sắc vào việc tái thiết lại Việt Nam. Hiện tại Việt Nam hiện là một trong những điểm thu hút khách du lịch Nga phổ biến nhất ở châu Á.
Cuộc tập trận lớn nhất lịch sử năm 1979 của Liên Xô nhằm gây sức ép Trung Quốc rút quân khỏi Việt Nam. Phương tiện, xe tăng, thiết giáp, tiêm kích, pháo...mà quân ta sử dụng đẩy lùi quân Trung Quốc đa phần cũng do Liên Xô chuyển giao, họ còn tổ chức một cuộc không vận giúp ta chuyển quân từ Campuchia ra Bắc chi viện. Máu người Liên Xô đã đổ, khi giúp ta chuyển quân, 6 sỹ quan Liên Xô hi sinh sau sự cố máy bay rơi tại Đà Nẵng hồi tháng 3/1979.
Báo chí, truyền thông thời nay đã không làm tròn nhiệm vụ khi để thế hệ sau này dần quên đi một mối quan hệ thắm thiết đó. Một tình cảm dành cho Việt Nam... bất chấp xương máu.
|
|
|